Onderstroom(pjes) op de werkvloer

Onderstroompjes in de Organisatie

In een organisatie gebeurt er veel. Mooie projecten krijgen vorm, teams werken samen aan successen en er worden prestaties gevierd. Dit zijn de zichtbare successen, de bovenstroom van de organisatie. Maar onder die oppervlakte bewegen ook andere dynamieken: de onderstroompjes.

Wat zijn onderstroompjes?

Onderstroompjes zijn de onzichtbare krachten binnen een organisatie die invloed hebben op de werksfeer, samenwerking en besluitvorming. Dit zijn de onderwerpen die moeilijk uitgesproken worden, zaken die onder de radar blijven omdat de waan van de dag ze overschaduwt.

Denk aan:Frustraties over processen die niet goed lopenEen gevoel van ongelijkheid of onrechtvaardigheid Niet gehoord of gezien wordenStilzwijgende weerstand tegen veranderingen Onuitgesproken zorgen of irritaties binnen teams

Deze onderstromen verdwijnen niet vanzelf. Als ze niet benoemd worden, kunnen ze uitgroeien tot belemmerende patronen die de effectiviteit en het werkplezier aantasten.

Waarom komen onderstroompjes voor?

Onderstroompjes ontstaan vaak door een combinatie van factoren:

Persoonlijke ervaringen Iedereen neemt zijn eigen verwachtingen, normen en waarden mee naar het werk.
Werkdruk Er is simpelweg geen tijd om stil te staan bij onderliggende gevoelens en zorgen.
Organisatiecultuur Niet in iedere organisatie is ruimte om lastige thema’s openlijk te bespreken.
Verschillende belangen Wat voor de één een verbetering is, voelt voor de ander als een verlies.

De rol van intervisie bij onderstroompjes

Intervisie is een krachtig instrument om onderstromen te herkennen en bespreekbaar te maken. In een veilige setting kunnen medewerkers en leidinggevenden reflecteren op wat er écht speelt. Intervisie brengt niet alleen processen en werkwijzen onder de aandacht, maar ook de onzichtbare spanningen en gevoeligheden binnen teams.

Als intervisiebegeleider is het begeleiden van onderstromen een uitdaging. Er zit vaak emotie in, van frustratie tot het gevoel niet gehoord te worden. De kunst is om deze gevoelens niet weg te duwen, maar juist ruimte te geven – met als doel om er constructief mee om te gaan.

De curve van een onderstroom in intervisie op een constructieve manier behandelen.

Het proces van het bespreekbaar maken van onderstroompjes verloopt vaak in een curve met verschillende fasen:

Fase	Kenmerken	Tips voor Intervisiebegeleiders
Ongemak & weerstand	Spanning, ontwijkend gedrag, vage irritaties	Creëer veiligheid, geef ruimte aan ongemak zonder te forceren
Erkenning & benoemen	Opluchting, emotie, eerste inzichten	Vat samen wat gezegd wordt, zorg dat iedereen zich gehoord voelt
Onderzoek & begrip	Verdieping, verbanden zien, openheid	Stel verdiepende vragen, stimuleer reflectie
Constructieve verwerking	Actieve participatie, zoeken naar oplossingen	Houd het constructief, stuur richting haalbare acties
Afsluiting & actie	Concrete acties, afronding, positieve energie	Borg de gemaakte afspraken, check commitment

Samen bouwen aan een gezonde organisatie

Een organisatie zonder onderstromen bestaat niet. Maar een organisatie waarin deze onderstromen erkend en besproken worden, is wél een organisatie die veerkrachtig en toekomstbestendig is. Intervisie biedt een krachtig hulpmiddel om deze dynamieken op tafel te krijgen en om te buigen naar groei en verbetering.

Dus laten we niet alleen kijken naar de mooie successen, maar ook naar wat er onder het oppervlak speelt. Door dit op een open en respectvolle manier te doen, maken we de organisatie niet alleen effectiever, maar ook een fijne plek om te werken.